LEARNING TO THINK LIKE A FOREST
Onze inleiding was bot: "De invasieve Amerikaanse vogelkers". Geen tere trossen met kleine witte bloesems of overvloedige kersen om de vogels te voeden - de aantrekkingskracht op de vroege reizigers die deze boom in de zeventiende eeuw mee brachten naar Europa - maar een bospest die zijn welkom overschreed en de spot dreef met uitroeiingspogingen door ongecontroleerd te woekeren op de duinen en Grove dennen te verdringen die geplant waren voor timmerhout.
Dit verhaal herhaalt zich regelmatig, maar dan met een andere bezetting. Klompen crèmewitte bloemen die het oog strelen brachten de Robinia nog eerder in de zeventiende eeuw naar Europa, de tweede boom die vanuit de nieuwe wereld werd geïntroduceerd.
Deze verhalen blijven verschuiven. Tegen het midden van de achttiende eeuw werd de Robinia overal in Europa aangeplant voor brandhout, wijnbouw en bijenteelt. In de twintigste eeuw echter werden zowel de Amerikaanse vogelkers als de Robinia veracht als indringers vanwege hun vermogen om snel te groeien en enorme hoeveelheden zaden te produceren, terwijl ze zich tegelijkertijd vermenigvuldigden via wortelscheuten die nog sneller weer aangroeiden nadat ze waren omgehakt.
De handel gaat in meerdere richtingen, net als de verhalen. De Grove den werd in de zeventiende eeuw voor het eerst geïntroduceerd in de Verenigde Staten en werd uiteindelijk een populaire kerstboom. De grove den is de nationale boom van Schotland, waar nog maar kleine stukjes bos over zijn, en wordt nu op sommige plaatsen in de VS als invasief beschouwd.
Uitgenodigd bij Bewaerschole vanuit de Verenigde Staten, welke verhalen zou ik kunnen meebrengen? Welke zaden zou ik bij me kunnen dragen? Al meer dan tien jaar loop ik met stervende bomen in de buurt van mijn huis in San Diego, als getuige van hun teloorgang en breid ik mijn bereik geleidelijk uit naar het noorden en oosten vanuit deze meest zuidwestelijke hoek van de VS. Verstedelijking die resulteert in het kappen van bossen, globalisering in de vorm van geïntroduceerde soorten en Schorskevers, droogte en brand, allemaal verergerd door een opwarmend klimaat, hebben bijgedragen aan een alarmerend verlies van meer dan 150 miljoen bomen in Californië in de afgelopen tien jaar. Maar weinig mensen besteedden er aandacht aan tot de rampzalige branden van 2019 en 2020 die ongetwijfeld honderden miljoenen meer hebben gedood. Bijna alle coniferen die inheems zijn in Zuid-Californië en die ik heb zien verwelken door droogte en Schorskevers, zijn naar Nederland gebracht - Pinus jeffreyi, Gele den, Grootkegelden, Douglasspar, Edelspar, Wierookceder en de zelfs de prachtige sequoia's, die relatief ongedeerd waren tot de recente branden.
Terwijl ik verder leer over de Amerikaanse vogelkers, stapelen de verhalen zich op - verhalen over het grijpen van geneugten uit de hele wereld, verhalen over het herscheppen van thuis, waar men ook heengaat, waarbij men niet alleen geliefde planten meeneemt, maar ook de inheemse bomen omhakt voor timmerhout en weiland, terwijl er nog meer vernielzucht wordt gezaaid door andere soorten die meeliften. Bomen die naar Europa werden gebracht, werden niet uit zichzelf invasief, maar werden op grote schaal geplant, aangekondigd als redders die in economische of ecologische behoeften voorzagen in gebieden waar het oorspronkelijke bos was gekapt, om vervolgens te worden bestempeld als indringers die economische en ecologische schade veroorzaakten toen ze hun grenzen overschreden. Eenvoudige oplossingen voor complexe problemen beschadigen het levensweb alleen maar verder, terwijl systemen van geglobaliseerde handel een opwarmend klimaat versnellen.
Het is tijd om aandacht te hebben voor de natuurlijke wereld en na te denken over de verhalen die we vertellen. Ik bied verhalen aan die ik heb geleerd door met bomen te wandelen, verhalen van bomen die hebben gereisd en verhalen van de sequoia's die wegkwijnen in bossen dicht bij mijn huis. Terwijl de mensheid enorme veranderingen heeft teweeggebracht in de bosecologieën, kunnen we ons inzetten om opnieuw een veelzijdig, veerkrachtig web te weven in plaats van alleenstaande juwelen te grijpen. Ik nodig jullie uit om bij te dragen aan de verhalen van de toekomst.
